Οι εκστρατείες του MEDASSET οδηγούν σε σημαντικές διεθνείς αποφάσεις

Authors: Liza Boura, Vassilis Stamogiannis

Για 27η συ­νεχή χρονιά το MEDASSET συμμετείχε στη Συνάντηση των Αντιπροσώπων των Κρατών-Μελών της Σύμβασης της Βέρνης στο Συμβούλιο της Ευρώπης (Στρασβούργο, Γαλλία, 1-4 Δεκεμβρίου 2015). Παρουσιάσαμε τις ετήσιες αξιολογήσεις μας για σημαντικές παραλίες ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας στη Μεσόγειο, εκφράσαμε τις ανησυχίες μας και υποβάλαμε συστάσεις. Ως αποτέλεσμα, η Μόνιμη Επιτροπή της Σύμβασης της Βέρνης υιοθέτησε σημαντικές αποφάσεις για την παρακολούθηση αυτών των βιοτόπων και παρότρυνε τα κράτη να βελτιώσουν την προστασίας τους.

 

 

ΤΟΥΡΚΙΑ

Φετίγιε & Πάταρα (C. caretta*)
Συνεχίστηκαν οι εκστρατείες μας για τη βελτίωση της προστασίας των παραλιών ωοτοκίας στα Πάταρα και για την αναστροφή της σοβαρής υποβάθμισης των βιοτόπων των χελωνών στο Φετίγιε, που και οι δυο αποτελούν περιοχές που προστατεύονται από τη Σύμβαση της Βαρκελώνης. Το καλοκαίρι του 2015 επισκεφθήκαμε τους δυο βιότοπους και αξιολογήσαμε την κατάσταση, ενώ συμμετείχαμε και στην επί τόπου επισκόπηση της Σύμβασης της Βέρνης κι οργανώσαμε συναντήσεις διαβούλευσης με ερευνητές και τοπικές οργανώσεις. Δυστυχώς για ακόμη μια χρονιά στο Φετίγιε δεν υπήρξε καμία βελτίωση και στα Πάταρα καταγράψαμε πολλά προβλήματα. Διαβάστε περισσότερα εδώ: “Αποστολή στην Τουρκία για την προστασία δυο σημαντικών βιοτόπων”. Ως αποτέλεσμα των εκστρατειών μας, η Σύμβαση της Βέρνης εξέδωσε δύο μακροσκελείς Συστάσεις προς την Τουρκία, ζητώντας να λάβει επειγόντως μέτρα για τη βελτίωση της διαχείρισης των οικοτόπων της θαλάσσιας χελώνας στο Φετίγιε και στα Πάταρα.
* Η σποραδική ωοτοκία και της πράσινης χελώνας στην περιοχή, την καθιστά το δυτικότερο σημείο αναπαραγωγής του είδους στη Μεσόγειο.

 

 

Καζανλί (C. mydas)

Κατά τη συζήτηση στη Συνάντηση της Σύμβασης της Βέρνης σχετικά με τη σημαντικότατη παραλία ωοτοκίας της πράσινης χελώνας στο Καζανλί , ο αντιπρόσωπος της Τουρκίας αναφέρθηκε εν συντομία στην εφαρμογή της σχετικής Σύστασης της Σύμβασης το 2002. Μεταξύ άλλων πληροφόρησε ότι εκκρεμεί η μετεγκατάσταση κτιρίων και θερμοκηπίων μακριά από την παραλία ωοτοκίας λόγω δικαστικών διαδικασιών κι ότι σχεδιάζεται πρόγραμμα παρακολούθησης και έλεγχου της παράκτιας διάβρωσης. Τονίσαμε για ακόμα μια χρονιά ότι το πρόβλημα της διάβρωσης θα πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως: έως και 19 μέτρα πολύτιμης ακτής έχουν εξαφανιστεί μόνο τα τελευταία 6-8 χρόνια.

Επιπλέον, υπογραμμίσαμε ότι οι 1,5 εκατομμύρια τόνοι επικίνδυνων τοξικών αποβλήτων που έχει εναποθέσει χημικό εργοστάσιο δίπλα στην παραλία, εξακολουθεί να αποτελεί κίνδυνο περιβαλλοντικής ρύπανσης και να απειλεί τη δημόσια υγεία. Μετά από την εκστρατεία μας από το 2000 για τη σοβαρή ρύπανση της θάλασσας εξαιτίας εργοσ τασιακού ατυχήματος, ανακοινώθηκαν ελπιδοφόρα νέα: η μεταφορά των εξουδετερωμένων αποβλήτων σε ειδικό χώρο υγειονομικής ταφής έχει αρχίσει και θα ολοκληρωθεί σε 8 χρόνια. Χαιρετίσαμε την είδηση, αλλά υπενθυμίσαμε τη σημαντική καθυστέρηση σε σύγκριση με προηγούμενες δεσμεύσεις και καλέσαμε τις τουρκικές αρχές να επισπεύσουν την εφαρμογή μέτρων, καθώς έχουν περάσει ήδη 13 χρόνια από τότε που η κυβέρνηση κλήθηκε να λύσει τα προβλήματα προστασίας στο Καζανλί. Η Σύμβαση της Βέρνης αναγνώρισε ότι, αν και η πρόοδος είναι αργή, υπάρχει κάποια βελτίωση και αποφάσισε να επανέλθει στο θέμα το 2017, ζητώντας από την Τουρκία να εφαρμόσει τη Σύσταση και να υποβάλει σχετική έκθεση προόδου.

 

ΕΛΛΑΔΑ

Νότιος Κυπαρισσιακός Κόλπος (C. caretta)

Το 2014 η Σύμβαση της Βέρνης εξέδωσε Σύσταση με 12 μέτρα στα οποία περιλαμβάνεται και μόνιμη απαγόρευση οικοδόμησης στον πυρήνα της περιοχή ωοτοκίας στον Νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο. Κατά τη συνεδρίαση της Σύμβασης της Βέρνης το 2015, το MEDASSET σε συνεργασία με τη ΜΚΟ ΑΡΧΕΛΩΝ, παρουσίασε τη συνεχή υποβάθμιση και την ανεπαρκή διαχείριση του βιοτόπου κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2015, αφού η κυβέρνηση δεν πήρε μέτρα για την προστασία της περιοχής. Οι απειλές αφορούσαν την καταστροφή των αμμοθινών, παράνομες κατασκευές και πρόσβαση οχημάτων στην παραλία ωοτοκίας, αλιεία, φωτορρύπανση και ελλιπή διαχείριση των ξαπλώστρων στην παραλία. Το MEDASSET με άλλες περιβαλλοντικές ΜΚΟ ζητούν από την κυβέρνηση να εκδώσει επειγόντως Προεδρικό Διάταγμα που θα εξασφαλίζει κατάλληλο καθεστώς προστασίας για την περιοχή. Η Σύμβαση της Βέρνης έλαβε υπόψη τις ανησυχίες μας για την έλλειψη προόδου το 2015, συμφώνησε ότι επείγει η υιοθέτηση Προεδρικού Διατάγματος κι αποφάσισε να κρατήσει την υπόθεση ανοιχτή, καλώντας την Ελληνική κυβέρνηση να εφαρμόσει επειγόντως τη Σύσταση της Σύμβασης (Αριθ. 174, 2014).

ΚΥΠΡΟΣ

Χερσόνησος Ακάμα & Λίμνη (C. caretta & C. mydas)
Τα προβλήματα προστασίας στις παραλίες ωοτοκίας στον Ακάμα και στη Λίμνη είχαν τεθεί υπόψη της Σύμβασης της Βέρνης για πρώτη φορά το 1996 από το MEDASSET εκ μέρους της ΜΚΟ Terra Cypria και η υπόθεση παραμένει ανοιχτή από το 1997. Η προστασία των χελωνών στις δυο αυτές περιοχές θα εξασφαλιστεί μέσω του χαρακτηρισμού τους ως προστατευόμενες περιοχές του ευρωπαϊκού δικτύου Natura 2000 και με την εφαρμογή σχεδίων διαχείρισης. Η έκθεση της Terra Cypria δείχνει με σαφήνεια ότι οι σημαντικότατοι αυτοί βιότοποι απειλούνται περισσότερο από ποτέ: η έλλειψη διαχείρισης αυξάνει τις οχλήσεις και τις απειλές, ενώ η ελλιπής οριοθέτηση των περιοχών προστασίας θα συντελέσει σε μη αναστρέψιμη υποβάθμιση των οικοτόπων προς όφελος της μη βιώσιμης ανάπτυξης. Η TerraCypria εξήγησε ότι τα προτεινόμενα όρια της περιοχής Natura 2000 στη Λίμνη δεν προστατεύουν επαρκώς το βιότοπο της θαλάσσιας χελώνας. Οι αρχές της Κύπρου σχεδιάζουν να εγκρίνουν την ανάπτυξη γηπέδων γκολφ και τουριστικού χωριού ακριβώς πίσω από την παραλία ωοτοκίας της Λίμνης, παρά τις συστάσεις των εμπειρογνωμόνων και των ΜΚΟ για μια προστατευτική ζώνη 475-500 μέτρων μεταξύ των νέων κτιρίων και της παραλίας ωοτοκίας. Από κοινού καλέσαμε την Σύμβαση της Βέρνης να συνεχίσει να παρακολουθεί το θέμα, κρατώντας ανοιχτή την υπόθεση κι ενθαρρύνοντας τις κυπριακές αρχές για την άμεση και επαρκή προστασία του Ακάμα και της Λίμνης. Η Σύμβαση της Βέρνης αποφάσισε να κρατήσει τον φάκελο ανοικτό, δεδομένου ότι υπάρχει ανοιχτή διαδικασία σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής για πιθανή παραβίαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.

Κόλπος Επισκοπής (C. caretta & C. mydas) (Περιοχές Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο)
Tο 2010 καταθέσαμε καταγγελία στη Σύμβαση της Βέρνης σχετικά με τα υψηλά επίπεδα θνησιμότητας θαλάσσιων χελωνών στον Κόλπο Επισκοπής λόγω αλληλεπίδρασης με την αλιεία. Η Σύμβαση απέρριψε την καταγγελία το 2012 λόγω δέσμευσης των αρχών για λήψη μέτρων παρακολούθησης και προστασίας, ενώ το 2013 αποφάσισε να αντιμετωπίσει το ζήτημα μέσω της νέας διαδικασίας διαμεσολάβησης. Στη συνάντηση της Σύμβασης το 2015 επαναλάβαμε το αίτημα μας να ζητηθεί από τις βρετανικές αρχές  ενημέρωση σχετικά με την εφαρμογή των μέτρων προστασίας και να διοργανωθεί η διαδικασία διαμεσολάβησης. Η Σύμβαση της Βέρνης έλαβε υπόψη τα σχόλιά μας αλλά αποφάσισε να ενθαρρύνει μια ανεξάρτητη συνάντηση μεταξύ Βρετανικών Βάσεων, Κύπρου και των ΜΚΟ.

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε τις σχετικές ιστοσελίδες ή τις ετήσιες εκθέσεις μας (στα Aγγλικά).