Πρόγραμμα MedBycatch

MedBycatch - 1η Φάση
MedBycatch - 2η Φάση

MedBycatch - 1η Φάση

Η παρεμπίπτουσα αλίευση ευάλωτων ειδών αποτελεί βασικό ζήτημα για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στη Μεσόγειο. Παράλληλα με τα είδη – στόχος, αιχμαλωτίζονται στα αλιευτικά εργαλεία και ευάλωτα είδη όπως θαλάσσιες χελώνες, ελασμοβράγχια, θαλάσσια θηλαστικά και θαλασσοπούλια, καθώς και ενδιαιτήματα όπως κοράλλια και σπόγγοι. Η παρεμπίπτουσα αλιεία αποτελεί μια από τις βασικότερες απειλές για τους πληθυσμούς των θαλάσσιων ευάλωτων ειδών στη Μεσόγειο. Παράλληλα οι έρευνες για τη μελέτη του φαινομένου είναι διάσπαρτες, μη παρέχοντας συγκρίσιμα δεδομένα.

Το έργο Μedbycatch “Understanding Mediterranean multi-taxa bycatch of vulnerable species and testing mitigation – a collaborative approach” χρηματοδοτείται από το ίδρυμα MAVA και φιλοδοξεί να μειώσει τις επιπτώσεις της παρεμπίπτουσας αλιείας σε 5 taxa (θαλασσοπούλια, θαλάσσιες χελώνες, θαλάσσια θηλαστικά, ελασμοβράγχια, κοράλλια και σπόγγους), που προκαλούνται από τρεις τύπους αλιευτικών εργαλείων (βενθοπελαγικές τράτες, παραγάδια και στατικά δίχτυα). Το πρόγραμμα “Medbycatch” λαμβάνει χώρα στη θάλασσα του Αλμποράν, στο κανάλι της Σικελίας και στο κεντρικό Αιγαίο και τη θάλασσα της Λεβαντίνης. Οι θαλάσσιες αυτές περιοχές αντιστοιχούν σε λιμάνια των χωρών Μαρόκου, Τυνησίας και Τουρκίας. Το MEDASSET συντονίζει το έργο στην Τουρκία μαζί με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις: WWF Turkey, Doğa (Birdlife Turkey) και DEKAMER.

Στο πλαίσιο του προγράμματος “Medbycatch” (Σεπτέμβριος 2017 – Ιούνιος 2020) συλλέγονται με επιστημονικές μεθόδους δεδομένα για τις τυχαίες συλλήψεις ευάλωτων ειδών στη Μεσόγειο, προτείνονται μέθοδοι για τον περιορισμό τους και γίνονται δοκιμές των εν λόγω μεθόδων σε πραγματικές συνθήκες, πάντα με την αμέριστη συνεργασία επαγγελματιών αλιέων. Απώτερος στόχος η μείωση του προβλήματος στη Μεσόγειο θάλασσα και η υιοθέτηση καλών πρακτικών από τους αλιείς.

Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιούνται τρεις μέθοδοι και συγκεκριμένα: παρατήρηση πάνω σε αλιευτικό σκάφος από εκπαιδευμένους ερευνητές, συνεντεύξεις σε αλιείς στα λιμάνια και συμπλήρωση ερωτηματολογίων, αλλά και αυτοαναφορές αλιέων.

Ο Ρόλος του MEDASSET

Από τον Σεπτέμβριο του 2017 που ξεκίνησε το έργο, το MEDASSET, παρείχε υποστήριξη σε επιστημονικό και οργανωτικό επίπεδο για τις παρακάτω δράσεις:

✔ Σύνταξη του κοινού πρωτοκόλλου παρακολούθησης των επιπτώσεων της παρεμπίπτουσας αλίευσης στις θαλάσσιες χελώνες.

✔ Σύνταξη αναφοράς για την κατάσταση των θαλάσσιων χελωνών στη Μεσόγειο.

✔ Εκπαίδευση ερευνητών για τη άρτια συλλογή δεδομένων.

✔ Άσκηση πίεσης σε θεσμικούς φορείς σε Τουρκία και Ελλάδα για την ανάδειξη του προβλήματος της παρεμπίπτουσας αλιείας.

✔ Ένέργειες επικοινωνίας για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για αυτό το πολύ σημαντικό πρόβλημα για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα.

Οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί για το μέγεθος και τη σπουδαιότητα του προγράμματος!

MedBycatch - 2η Φάση

Η δεύτερη φάση του προγράμματος MedBycatch (Ιούλιος 2020 – Οκτώβριος 2022) θα επικεντρωθεί στον εντοπισμό των κατάλληλων μεθόδων και εργαλείων, ανά τύπο αλιευτικού εργαλείου και ανά είδος (θαλάσσιες χελώνες, καρχαρίες και σαλάχια, θαλάσσια θηλαστικά, θαλασσοπούλια και κοράλλια και σπόγγοι), με στόχο τη μείωση των τυχαίων συλλήψεων ευάλωτων ειδών στη Μεσόγειο, με βάση τα επιστημονικά δεδομένα για την παρεμπίπτουσα αλιεία που συλλέχθηκαν κατά την πρώτη φάση του έργου (Σεπτέμβριος 2017 – Ιούνιος 2020).

Αξιοποιώντας την επιτυχημένη πορεία των εργασιών πεδίου κατά την πρώτη φάση (παρατηρήσεις πάνω σε αλιευτικά σκάφη, ερωτηματολόγια σε ψαράδες στα λιμάνια) και τη ενεργή συμμετοχή των αλιέων στο πρόγραμμα, η δεύτερη φάση του προγράμματος θα έχει διττό στόχο. Τόσο τη συνέχιση της συλλογής δεδομένων, όσο και τις δοκιμές πάνω σε σκάφη των μεθόδων και εργαλείων που μπορούν να μειώσουν με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο την παρεμπίπτουσα αλιεία.

✔Επέκταση σε Κροατία και Ιταλία (Αδριατική Θάλασσα)

Το ερευνητικό πρόγραμμα επεκτείνεται κατά τη δεύτερη φάση στην Αδριατική Θάλασσα, στα μεσογειακά νερά της Κροατίας και της Ιταλίας, επιτυγχάνοντας έτσι ακόμα μεγαλύτερη κάλυψη της Μεσογείου αναφορικά με την παρεμπίπτουσα αλιεία.

✔Συστάσεις Πολιτικής που θα οδηγήσουν σε αποτελεσματικές Στρατηγικές για την αντιμετώπιση της Παρεμπίπτουσας Αλιείας σε Εθνικό και Περιφερειακό επίπεδο

Μέσα από την έρευνα και την παρουσίαση αξιόπιστων δεδομένων, αλλά και τη συνεργασία με την αλιευτική κοινότητα, στοχεύουμε στη δημιουργία Συστάσεων Πολιτικής, οι οποίες θα υιοθετηθούν από εθνικά και υπερεθνικά όργανα (Ευρωπαϊκή Ένωση, Ηνωμένα Έθνη) και θα οδηγήσουν σε αποτελεσματικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

✔Συνεργασία με την Αλιευτική Κοινότητα

Η παρεμπίπτουσα αλιεία αποτελεί πρόβλημα όχι μόνο για τη βιοποικιλότητα, αλλά και για τους ψαράδες, καθώς μειώνει την ποιότητα της ψαριάς τους και καταστρέφει τον εξοπλισμό τους. Μόνο με τη δική τους συμμετοχή και συνεργασία μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα με το πλέον αποτελεσματικό και βιώσιμο τρόπο.

✔ Η μέθοδος “MedBycatch”

Στην καρδιά του προγράμματος “MedBycatch” βρίσκεται η συνεργασία με τους αλιείς. Ενστερνιζόμαστε και τη δική τους ματιά απέναντι στο πρόβλημα, ώστε να είμαστε σε θέση να προτείνουμε τα κατάλληλα μέσα για τον περιορισμό του. Μόνο μέσα από τη συμμετοχή των αλιέων μπορούμε να φέρουμε βιώσιμη αλλαγή!

Ο Ρόλος του MEDASSET

Ο ρόλος του MEDASSET έχει ισχυροποιηθεί κατά τη δεύτερη φάση του προγράμματος. Ως οργάνωση με εξειδίκευση στις θαλάσσιες χελώνες, παρέχουμε οριζόντια καθοδήγηση σχετικά με τις τυχαίες συλλήψεις θαλάσσιων χελωνών στα αλιευτικά εργαλεία και συντονίζουμε το ερευνητικό έργο των τούρκων εταίρων, WWF Turkey, DEKAMER, Doga Dernegi και TUDAV. Επίσης συνδράμουμε σε ενέργειες άσκησης πολιτικής πίεσης στους φορείς λήψης των αποφάσεων, καθώς και σε ενέργειες επικοινωνίας για την μεγαλύτερη διάχυση του προγράμματος στο κοινό της γείτονας χώρας.

Παράλληλα το MEDASSET έχει την ευθύνη της Επικοινωνιακής Στρατηγικής και του Πλάνου Επικοινωνίας του προγράμματος, οριζόντια, για όλους τους εταίρους και για τις πέντε χώρες στις οποίες πραγματοποιείται το πρόγραμμα. Έχοντας σημαντική εμπειρία σε εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού και επικοινωνίας, στοχεύει στην ευαισθητοποίηση τόσο ειδικών κοινών όσο και του ευρέος κοινού στο πρόβλημα της παρεμπίπτουσας αλιείας.

Επίσης, το MEDASSET υποστηρίζει τη Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και κάθε σχετικό εταίρο αναφορικά με την αξιολόγηση των αλιευτικών εργαλείων ως προς της παρεμπίπτουσα αλιεία, τον εντοπισμό των γεωγραφικά κρίσιμων θαλάσσιων περιοχών και για κάθε παράμετρο σχετικά με τις τυχαίες συλλήψεις θαλάσσιων χελωνών.

Τέλος, το MEDASSET εμπλέκεται ενεργά σε ενέργειες Πολιτικής σε ευρωπαϊκό και περιφερειακό επίπεδο (οι οποίες συντονίζονται από την Birdlife Europe and Central Asia και το WWF Med) με στόχο την έκδοση Συστάσεων, που θα οδηγήσουν σε βιώσιμες Περιφερειακές Στρατηγικές Αλιείας.

Παρατηρήσεις πάνω σε Σκάφος > 1.500
Ερωτηματολόγια σε Λιμάνια > 11.000
Αριθμός Λιμανιών > 45 σε Τουρκία, Τυνησία, Μαρόκο, Κροατία και Ιταλία.

* Οι αριθμοί αναφέρονται στην 1η & 2η φάση του προγράμματος.

Το πρόγραμμα “MedBycatch” για την παρεμπίπτουσα αλιεία χρηματοδοτείται από το ίδρυμα MAVA και συμμετέχουν σε αυτό 7 εταίροι μαζί με το MEDASSET: Birdlife Europe & Asia , ACCOBAMS, RAC/SPA, IUCN-Med, GFCM και WWF Med .

Σε συνεργασία με: Institut National des Sciences et Technologies de la Mer, Association ‘‘Les Amis des Oiseaux’’, WWF Tunisie , DGPA, DEKAMER, WWF Turkiye, Doga Dernegi, TUDAV, GREPOM , INRH, WWF Adria, BiOM, LIPU, WWF Italia, LPO France, SEO/Birdlife.